Asset Publisher
Polnische Wälder
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polen gehört in Bezug auf die Waldfläche zur europäischen Spitze. Diese nimmt mit 9,1 Mio. ha 29,2 % der Gesamtfläche ein. Die Mehrheit der Wälder sind Staatseigentum, das durch den Staatsforstbetrieb „Lasy Państwowe" („Staatsforste") (PGL LP) verwaltet wird.
In Polen gibt es immer mehr Wälder. Der Waldanteil ist von 21 % im Jahre 1945 auf 29,2 % heute gestiegen. Zwischen den Jahren 1995 und 2011 ist die Waldfläche um 388 Tausend Hektar gestiegen. Die Grundlage für die Aufforstung bildet das „Nationale Waldmehrungsprogramm", nach dem der Waldanteil im Jahre 2020 30% und im Jahre 2050 33% betragen soll. Die polnischen Wälder sind reich an Pflanzen, Tieren und Pilzen. Insgesamt leben 65% aller Tiere im Wald.
Die Wälder wachsen in unserem Land auf den schwächsten Böden, hauptsächlich im Zusammenhang mit der Entwicklung der Landwirtschaft in den vergangenen Jahrhunderten. Dies beeinflusst die Verteilung der Waldstandorte in Polen. Über 55% der Wälder sind Nadelwälder. Den Rest bilden Laubwälder, meistens Laubmischwälder. Einen kleinen Anteil der Laubwälder nehmen mit etwas mehr als 3% Erlenbruchwälder und Auwälder ein.
In den Jahren 1945-2011 hat sich der Flächenanteil der Laubwälder im Gebiet des PGL LP von 13 auf über 28,2% vergrößert.
In Flachland- und Hochlandgebieten überwiegt die Kiefer. Sie wächst auf 64,3% der Waldfläche vom PGL LP und auf 57,7% der privaten und kommunalen Wälder. Im Gebirge dominiert die Fichte (im Westen) bzw. die Fichte und die Buche (im Osten). Die Dominanz der Kiefer ergibt sich aus der Art der Forstwirtschaft in der Vergangenheit. Die einstigen Monokulturen hingen mit dem hohen industriellen Bedarf an Holz. Es hat sich jedoch herausgestellt, dass solche Wälder gegen klimatische Faktoren weniger resistent sind und auch von Schädlingen leichter angegriffen werden können.
Der Anteil anderer Baumarten, hauptsächlich der Laubbaumarten, in den polnischen Wäldern steigt kontinuierlich. Die Forstleute gehen weg von Monokulturen und passen den Baumbestand an die natürlichen Standortbedingungen an. Dank diesen Maßnahmen konnte der Flächenanteil der Laubwälder im Gebiet des PGL LP von 13 % auf über 28,2 % ansteigen. Immer häufiger gibt es Eichen, Eschen, Spitzahorne, Bergahorne, Ulmen sowie Birken, Buchen, Erlen, Pappeln, Hainbuchen, Espen, Linden und Weiden.
In unseren Wäldern kommen meistens Baumbestände in Altersklassen zwischen 40 und 80 Jahren. Das durchschnittliche Alter beträgt 60 Jahre. Es gibt immer mehr große Bäume, die über 80 Jahre alt sind. Seit dem Ende des 2. Weltkrieges ist der Flächenanteil solcher Altbäume von 0.9 Mio. ha auf fast 1,85 Mio. ha gestiegen.
Asset Publisher
Asset Publisher
Dąb szypułkowy czy bezszypułkowy?
Dąb szypułkowy czy bezszypułkowy?
Lecą z drzew żołędzie – owoce dębu. A czy potrafimy określić, jaki to gatunek?
W Polsce występują trzy rodzime gatunki dębów: szypułkowy, bezszypułkowy i omszony. Na naszym terenie spotkać możemy jedynie te dwa pierwsze. Są do siebie bardzo podobne a pora kwitnienia i Pliniusz podaje, że żołędzie dębu były pokarmem człowieka wcześniej niż pszenica owocowania to najlepszy czas, by bez problemu je odróżnić. Nazwa gatunkowa pochodzi od sposobu osadzenia kwiatostanów żeńskich i rozwijających się z nich owoców. Jeśli więc spotkamy dęby na których żołędzie zwisają na kilkucentymetrowych szypułkach to jednoznacznie wiemy, że jest to dąb szypułkowy. Jeśli natomiast żołędzie będą osadzone bezpośrednio na pędach, wówczas bez wątpienia mamy do czynienia z dębem bezszypułkowym. Nieco trudniej przedstawia się rozpoznawanie gatunków na podstawie kwiatów. Dęby to gatunki rozdzielnopłciowe. Z daleka widać zwisające zielone kotki, lecz są to kwiaty męskie. Kwiaty żeńskie zaś, z których rozwiną się żołędzie, są znacznie drobniejsze i osadzone na końcu pędów. Jak już wiemy – jeśli zwisają na szypułkach, wówczas mamy do czynienia z dębem szypułkowym, jeśli natomiast osadzone są na pędzie, jest to dąb bezszypułkowy.
Odwrotnie natomiast przedstawia się sytuacja z liśćmi: u dębu szypułkowego ogonki są krótkie, u bezszypułkowego zdecydowanie dłuższe. Gdy drzewa pozbawione są liści rozpoznawania gatunków mogą podjąć się jedynie fachowcy. Nie jest to łatwe a sprawę utrudnia fakt, że... obydwa gatunki krzyżują się ze sobą, tworząc mieszańce o różnych cechach.
Spośród rodzimych gatunków wymienić należy jeszcze dąb omszony, ale ten występuje jedynie w rezerwacie przyrody w Bielinku nad Odrą. Dość często spotkać możemy dąb czerwony o charakterystycznie ostro zakończonych liściach. Przybył do nas z Ameryki Północnej, gdzie jest najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem dębu.
Dęby mogą wyrastać w potężne drzewa. Pewnie dlatego w wierzeniach ludzi pierwotnych uchodziły za pierwsze drzewa stworzone na świecie. Są to drzewa długowieczne, dlatego najwięcej pomników przyrody to właśnie dęby.
Pliniusz podaje, że żołędzie dębu były pokarmem człowieka wcześniej niż pszenica. Ale ostrożnie, w większych ilościach mogą być trujące. Dzikie zwierzęta mogą je natomiast jeść w dowolnych ilościach bez uszczerbku dla zdrowia. Żołędzie szczególnie upodobały sobie sójki, które dla ich walorów smakowych zrezygnowały nawet z wyprawy za morze.
